Wanneer Scientology wordt vergeleken met seculiere organisaties, wordt de religieuze aard van een aantal van haar overtuigingen snel duidelijk, ook al heeft ze nog niet een complexe theologie ontwikkeld. Het is heel anders voor politieke samenlevingen die geen speciaal belang hebben in onsterfelijke zielen. Op soortgelijke wijze verschilt ze van sociale clubs zoals de Oddfellows of de Loyal United Order of Anglo-Saxons. Ze is meer verwant met de vrijmetselaars die geloven in God, de goddelijke Architect en spirituele wezens. Maar vrijmetselaars hebben vaak gezegd dat hun organisatie geen religie is. In een groot deel van Europa, in ieder geval tot voor kort, was de vrijmetselarij sterk antiklerikaal, een soort onreligieuze religie. Maar in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten zijn vrijmetselaars vaak ook lid van een gevestigde kerk en zij willen uitdragen dat zij geen rivaliserende religie volgen, maar eerder een morele code en een steun voor ware religie.
Een verdere korte verwijzing kan gemaakt worden naar oude en hedendaagse religieuze bewegingen. De jaïns van India geloven in vele zielen maar niet in God, maar ze worden wel geteld als religie. De boeddhisten geloven noch in een opperste God noch in een omschrijfbare ziel, alhoewel er verschillen zijn tussen theorie en praktijk, maar ze zijn een van de belangrijkste wereld- en missionaire-religies. Veel hindoeïstische denkers van vedanta zijn non-dualisten, met het geloof dat mens en goddelijk één zijn, aangezien de individuele ziel de universele ziel is. Dit is niet God, in de christelijke of westerse juridische zin, toch is het hindoeïsme een belangrijke religie. In de huidige tijd heeft de Indiase neo-vedanta een brede invloed gehad in Europa en Amerika, aangezien haar leerstellingen verschilden van zowel het rigide dogma van de meeste westerse religies, alsook van het materialisme van veel van de moderne wetenschap.
De grondlegger en doeleinden verklaren dat het doel is om de mens te bevrijden van de slavernij die “hem probeerde te reduceren tot de status van cellen, hersenen en lichaam, een ‘wetenschappelijke’ leugen die onnoemelijk veel schade aan de mens heeft toegebracht en die, tenzij gecorrigeerd, zal resulteren
in totale vernietiging”.
Scientology lijkt vanaf het begin en als een grondbeginsel, een spirituele houding ten opzichte van het leven te hebben aangenomen. De grondlegger en doeleinden verklaren dat het doel is om de mens te bevrijden van de slavernij die “hem probeerde te reduceren tot de status van cellen, hersenen en lichaam, een ‘wetenschappelijke’ leugen die onnoemelijk veel schade aan de mens heeft toegebracht en die, tenzij gecorrigeerd, zal resulteren in totale vernietiging”.
En nogmaals, “dat de mens allereerst een spiritueel wezen is, onsterfelijk en in principe onverwoestbaar”.
