Wat betreft religieuze gebruiken kent Scientology de typische ceremoniële religieuze uitingen die we ook vinden bij de andere wereldreligies, namelijk de inwijding of doop (in Scientology met “naamgeving” aangeduid), huwelijksplechtigheden, begrafenisplechtigheden, enz. Een van de belangrijkste religieuze gebruiken, uniek voor Scientology is echter auditing, die kan worden vergeleken met de oplopende niveaus van meditatie en bezinning bij rooms-katholieken, boeddhisten en vedantistische hindoes. Met auditing samen gaat Scientology training, waar ik hierna dieper op in zal gaan in paragraaf III (b).
(a) Auditing is een religieus instructief proces, waarin spirituele begeleiders (getrainde Scientology geestelijken) aanhangers door de verschillende niveaus van spirituele verlichting leiden. Scientologen geloven dat ze, met het doorlopen van deze stapsgewijze processen, helpen de ziel, of de “thetan”, te bevrijden van kwelling en pijn, ofwel van “engrammen”. De verschillende stadia van auditing worden “graden” of “niveaus” genoemd, en deze worden aangegeven op de Scientology “Classificatie-, Gradatie- en Bewustzijnskaart”. Deze kaart geeft een metaforische voorstelling van de te overbruggen afstand tussen de lagere en de hogere niveaus van spiritueel bestaan. Scientologen noemen de kaart “De Brug naar Totale Vrijheid”, of gewoon “De Brug”. De Brug beschrijft nauwkeurig het spirituele continuüm, beginnend bij het negatieve “niet-bestaan”, via de middenniveaus “communicatie”, “verlichting”, “bekwaamheid”, naar “Clearing”, “de bron” en uiteindelijk naar “controle over alle acht drijfveren”. Het merendeel van de religieuze gebruiken van Scientology is gewijd aan auditing- en trainingscursussen om tot verlichting te komen, en training van auditors, die de geestelijke counselors van de Kerk zijn. Deze oplopende stadia vertonen een opmerkelijke gelijkenis met de stadia en niveaus van religieuze en geestelijke verlichting in de bekende christelijke verhandelingen, De weg die de Geest naar God voert van de middeleeuwse franciscaanse theoloog St. Bonaventura, en de Geestelijke oefeningen van de St. Ignatius van Loyola, grondlegger van de jezuïeten. Het spirituele doel van auditing is, eerst “Clear” worden van schadelijke “engrammen” en daarna volledig “Opererende Thetan” (OT) te worden, zodat men “oorzakelijk” is over “leven, denken, materie, energie, ruimte en tijd”. Hoewel scientologen bij lichamelijke kwalen het raadplegen van een arts niet afwijzen, zijn zij sterk gekant tegen het gebruik van psychotrope middelen die, naar hun overtuiging, de geestelijke en spirituele genezing van de ziel belemmeren in plaats van ondersteunen.
(b) De andere van de meest essentiële religieuze gebruiken van Scientology is training, die een intensieve bestudering inhoudt van de geschriften van de Kerk. Hoewel de opleiding van individuele auditors, die bekwaam zijn om de leden in het auditingproces te begeleiden, een belangrijk onderdeel van de training is, heeft auditortraining ook een net zo belangrijke individuele spirituele component. Zoals hieronder nader wordt uiteengezet, is dit spirituele aspect in overeenstemming met de nadruk die bij Scientology en oosterse religies wordt gelegd op meditatieve en instructieve erediensten in plaats van het vieren van een eredienst zoals bij de meeste westerse religies voorkomt. Volgens de Scientology beginselen is de helft van de spirituele vooruitgang die leden boeken bij het afleggen van hun weg over de Brug, te danken aan training.
