Handvest voor Journalistieke Ethiek met betrekking tot respect voor religie of overtuiging

1. INTEGRITEIT EN AANSPRAKELIJKHEID

Journalisten zijn aansprakelijk voor de sociale en politieke consequenties van hun handelingen en hebben de plicht om de hoogste ethische en professionele maatstaven te handhaven.

Journalisten zullen nauwgezet streven naar het rapporteren van de waarheid; het recht van het publiek de waarheid te weten respecteren; ervoor zorgen dat alle informatie die ze verspreiden eerlijk en objectief is; prompt en uitstekend onjuistheden in het materiaal corrigeren; en het recht van antwoord op de juiste momenten mogelijk maken.

De media [43] zijn verantwoordelijk voor al het materiaal dat door hen wordt gepubliceerd.

2. VRIJHEID VAN MENINGSUITING EN ETHISCHE AANSPRAKELIJKHEID

Het recht op informatie van de mensen is een fundamenteel recht en de hoeksteen van een vrije en democratische samenleving. Dus spelen de media een essentiële rol in de samenleving, een rol die een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor het publiek vereist. Vrijheid van meningsuiting, vrijheid van informatie en vrijheid van de pers vertegenwoordigen het hart van de democratie. Vrije, onafhankelijke media zijn essentieel voor transparantie en een open en robuuste democratische samenleving; het speelt een grote rol bij de ontwikkeling en het versterken van effectieve democratische systemen.

Verantwoordelijke media herkennen de essentiële noodzaak van een vrije stroom van informatie en de invloed die dat heeft op het vorm geven aan publieke bewustwording. Zij houden hun ethische verantwoordelijkheid jegens het publiek in het oog en de noodzaak om de mensenrechten te respecteren en te verdedigen.

Verantwoordelijke media hebben het recht en de plicht te rapporteren over en commentaar te leveren op alle zaken van publiek belang met betrekking tot de rechten en vrijheden van personen en instellingen. Daardoor worden begrip van en deelname aan het democratische proces voor iedereen verhoogd.

Verantwoordelijke media brengen vrijelijk meningen van personen of groepen tot uitdrukking binnen de grenzen van de pluralistische debattering van ideeën. Ze accepteren dat vrijheid van meningsuiting kan worden onderworpen aan beperkingen wanneer andere fundamentele rechten in gevaar komen. Er is speciale zorg voor nodig om andere fundamentele mensenrechten geen geweld aan te doen en zij houden rekening met de rechten op privacy, eer en waardigheid terwijl de vrije stroom van informatie wordt gekoesterd.

Verantwoordelijke media respecteren heersende ethische en morele normen en vermijden te lonken naar sensatie en grofheid.

Verantwoordelijke media koesteren het recht van het publiek om te weten en het recht op vrijheid van meningsuiting. Zij richten zich op het bevorderen van de vrije stroom van informatie en transparantie, en houden zich aan de principes van het bevorderen en hooghouden van respect voor menselijke waardigheid en religieuze overtuigingen zoals blijkt uit de VN-resolutie het Bestrijden van het in Diskrediet Brengen van Religies.

Verantwoordelijke media streven naar vrede, democratie, sociale vooruitgang en respect voor de mensenrechten. Zij erkennen, respecteren en beschermen de diversiteit van meningen. Zij verzetten zich tegen discriminatie op alle terreinen.

Verantwoordelijke media doen serieuze pogingen om onwetendheid te verminderen, bevorderen een hoger begrip, verlichten culturele en religieuze ongevoeligheid onder volkeren, en maken dialoog mogelijk tussen landen.

Verantwoordelijke media zorgen ervoor dat het vertonen en verspreiden van beelden voldoet aan dezelfde vereisten en hoogste ethische normen zoals die gelden voor geschreven of mondelinge presentaties.

3. RELIGIEUZE DISCRIMINATIE EN ETHISCHE AANSPRAKELIJKHEID

Verantwoordelijke media fungeren als waakhond om fundamentele rechten te beschermen. Zij zullen dus geen discriminatie aanwakkeren op oproepen op grond van etnische afkomst, religie, culturele tradities of soortgelijke gronden. Zij erkennen en eerbiedigen diversiteit en de rechten van minderheden.

Verantwoordelijke media vermijden discriminerende of denigrerende verwijzingen naar religieuze overtuigingen en spirituele waarden.

Verantwoordelijke media verwijzen niet naar religies of religieuze instellingen in een nadelige, bevooroordeelde of kleinerende context; wanneer religieuze verwijzingen essentieel zijn voor de gerapporteerde materie of begrip mogelijk maken, worden deze nauwkeurig, fair, onpartijdig en respectvol vermeld.

Verantwoordelijke media onthouden zich van het herinterpreteren, verkeerd interpreteren, analyseren, beoordelen of onderzoeken van religieuze overtuigingen of het uiten van deze overtuigingen. In plaats daarvan houden zij zich aan de plicht van neutraliteit en objectiviteit – accepteren zij wat de religie naar voren brengt als haar ware overtuigingen zonder afkeuring, minachting, vooroordelen of spot.

Verantwoordelijke media mengen zich niet in gewijde zaken met betrekking tot credo, religieuze riten en religieuze instellingen. Zij onthouden zich van het aanmoedigen of aansporen tot discriminatie, bespotting, minachting of haat gebaseerd op religie of overtuiging.

Verantwoordelijke media voorzien in een eerlijke en directe gelegenheid tot antwoorden op onjuistheden en stereotypen met betrekking tot religieuze organisaties of getroffen leden wanneer daar een redelijke noodzaak voor is.

Verantwoordelijke media vermijden religieuze stereotypen en associëren geen enkele religie of overtuiging met schendingen van mensenrechten of terrorisme.

Verantwoordelijke media bewaren een evenwicht tussen fundamentele mensenrechten, waaronder het recht om vrij te zijn van discriminatie op grond van religie of overtuiging, en het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht van het publiek om te weten. Zij betonen extra gevoeligheid wanneer het gaat om religieuze geschilpunten teneinde onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeur gebaseerd op religie of overtuiging te vermijden dat als doel heeft het tenietdoen of ondermijnen van de mensenrechten.

4. OPHITSING EN ETHISCHE AANSPRAKELIJKHEID

Verantwoordelijke media stimuleren nooit religieuze haat. Zij vermijden zorgvuldig vijandigheid ten opzichte van religies en hun leden te kweken wat kan leiden tot naderend geweld of systematische onthouding van mensenrechten.

Verantwoordelijke media onthouden zich van het provoceren van agressie, haat, discriminatie en iedere vorm van geweld die gericht is op personen en organisaties vanwege hun religieuze overtuigingen en verbondenheid. Zij blijven zich bewust van het grote gevaar dat ontstaat als gevolg van het door de vingers zien of aanmoedigen van geweld, discriminatie, haat en intolerantie op religieuze gronden.

Verantwoordelijke media schuwt aanzetten tot voorspelbaar geweld, aangewakkerde haat, stigmatiseren van religies en hun volgelingen en het kweken van ongelijkheid op grond van religie of overtuiging. Zij passen ervoor om religieuze overtuigingen te beledigen en bij te dragen aan conflicten tussen religies en hun leden vanwege religieuze verschillen.

[43] Media verwijst naar alle vormen van de pers, via gedrukte, audiovisuele of elektronische media, of enig ander middel en alle journalisten die inlichtingen doorgeven via de pers.

Woordenlijst
DOWNLOAD PDF